Terugblik Van Slingelandt-lezing 2018

De Van Slingelandtlezing van 2018 (VSL-2018) kon op geen betere locatie plaatsvinden dan in de vergaderzaal van de Eerste Kamer. Immers, dit is de laatste politieke vergaderzaal waar wetten op hun deugdelijkheid en consequenties worden besproken en beoordeeld alvorens ze worden bekrachtigd. Daarna is het woord aan de uitvoering en aan de rechter. Maar voor één keer kwamen de Wet Maatschappelijke Ondersteuning, de Jeugdwet en de Participatiewet weer terug in deze vergaderzaal omdat dit de plek is waar traditioneel de VSL wordt georganiseerd, aansluitend op de Algemene Leden Vergadering van de VB.

Pauline Meurs ging in de VSL-2018 in op het situationele gelijkheidsbeginsel waar de decentralisatiewetten van het sociaal domein op zijn gestoeld en op de consequenties van dat gelijkheidsbeginsel voor de uitvoering van sociaal beleid. In deze drie wetten is het generieke gelijkheidsbeginsel en de compensatieplicht ingeruild voor het situationele gelijkheidsbeginsel en de maatwerkvoorziening. Omdat het vaak gaat om meervoudige problematiek en een cumulatie en concentratie van sociale risico’s bij bepaalde groepen, is maatwerk onvermijdelijk: één gezin, één plan, één regisseur. Dat kunnen we alleen maar realiseren wanneer we de ondersteuning zo lokaal mogelijk organiseren. En daarbij past dan weer een ingrijpende herschikking van bevoegdheden en verantwoordelijkheden, en passen dus ook van fundamentele rechtvaardigheidsprincipes. Het is een paradigmawisseling die volgens Pauline Meurs nog onvoldoende is doordacht. De titel van haar lezing luidt: ‘Situationele gelijkheid: van uniforme normen naar situationele legitimering’. Romke van der Veen verzorgde het co-referaat bij de lezing van Pauline Meurs. In zijn co-referaat, maar feitelijk was het een tweede lezing, nam hij ons mee in zijn zoektocht naar de voorwaarden waaraan responsief sociaal beleid moet voldoen.

Jan-Kees Helderman

Video terugblik